Już 15 października będziemy świętowali 75-lecie bialskiego Ekonomika. Początki placówki sięgają czasów hitlerowskiej okupacji, a lata powojenne przynoszą szybki rozwój i powstanie nowego gmachu szkoły, istniejącego do dziś. Prezentujemy drugą część historii Zespołu Szkół Zawodowych nr 1.
Po wyzwoleniu miasta spod okupacji hitlerowskiej, w sierpniu 1944 roku przystąpiono do organizacji średniej szkoły handlowej. Wówczas powstało Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie Stowarzyszenia Kupców Polskich w Białej Podlaskiej. Pierwszym powojennym dyrektorem szkoły został Józef Furman.
W pierwszym roku naukę pobierało 312 uczniów, a lekcje prowadzono w budynku przy ulicy Budkiewicza 22 oraz w salach Państwowego Liceum Ogólnokształcącego im. J. I. Kraszewskiego i Liceum Ogólnokształcącego im. E. Plater. W tym czasie w szkoła zatrudniała 20 nauczycieli, a w październiku 1944 roku powstał pierwszy komitet rodzicielski, który wspomagał szkołę, finansując zakup niezbędnego sprzętu i pomocy dydaktycznych.
W czerwcu 1945 roku 121 uczniów otrzymało świadectwa ukończenia gimnazjum (tzw. mała matura). W roku szkolnym 1945/46 szkołę przekształcono na Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Kupieckie i Liceum Handlowe. Grono pedagogiczne powiększyło się do 24 osób.
1 września 1946 roku przekazano szkole w użytkowanie lewe skrzydło dawnego pałacu Radziwiłłów. W grudniu tego roku placówka została upaństwowiona i otrzymała nową nazwę: Państwowe Gimnazjum i Liceum Handlowe. Kilka tygodni później odbyła się pierwsza w historii szkoły zabawa studniówkowa, a w maju przeprowadzono pierwsze egzaminy maturalne .
W 1949 roku zapowiedziano wybudowanie w Białej Podlaskiej nowego gmachu szkoły, który miał stanąć u zbiegu ulic Artyleryjskiej i gen. K. Świerczewskiego . Prace ruszyły w 1950 roku, a w stanie surowym budynek był gotowy w styczniu 1951 roku , jeszcze bez auli i sali gimnastycznej, których budowę rozpoczęto jesienią tego roku .
We wrześniu, po rozpoczęciu nowego roku szkolnego w dotychczasowej siedzibie w parku miejskim, młodzież wraz z gronem pedagogicznym i dyrekcją przeszła w pochodzie ulicami miasta do nowego budynku . Jesienią tego roku w gmachu prowadzone były już zajęcia dydaktyczne i jednocześnie trwały prace wykończeniowe, w których aktywny udział brała także młodzież szkolna. Salę gimnastyczną oddano do użytku w lutym 1952 roku.
W latach pięćdziesiątych, dążąc do zachowania całkowicie świeckiego charakteru szkoły, zlikwidowano lekcje religii. Zrezygnowano także z nauczania języków zachodnioeuropejskich. Jedynym językiem obcym, który był wówczas nauczany, był język rosyjski. W programach nauczania niemal wszystkich przedmiotów pojawiło się wiele elementów ideologii socjalistycznej.
Od roku szkolnego 1953/54 funkcję nowego dyrektora powierzono Tadeuszowi Misiakowi. Józef Furman został zmuszony do ustąpienia z powodów politycznych, a jego powrót w roli zastępcy dyrektora nastąpił dopiero po 1956 roku.
W 1960 roku rozpoczął działalność Szkolny Teatr „ŻAK”, którego twórcą, reżyserem, kierownikiem artystycznym i wieloletnim opiekunem był Jan Gałecki. Szkolny zespół teatralny z powodzeniem uczestniczył w wielu festiwalach teatrów amatorskich, teatrów poezji, w przeglądach wojewódzkich i ogólnopolskich, był nagradzany i wyróżniany za wysoki poziom artystyczny. „ŻAK” krzewił kulturę żywego słowa oraz popularyzował polską i światową literaturę piękną w środowisku szkolnym przez ponad 30 lat, stając się kulturalną wizytówką szkoły.
Z czasem szkole przybywało uczniów spoza Białej Podlaskiej, dlatego w 1962 roku rozpoczęto budowę internatu, a 26 maja 1963 roku odbyło się jego uroczyste otwarcie. Zamieszkało w nim 120 dziewcząt . Pierwszą kierowniczką placówki została Elżbieta Keck. Od 1968 roku z kolei szkoła może się pochwalić warsztatami gastronomicznymi, których pierwszym kierownikiem została Krystyna Radzikowska.
W roku szkolnym 1970/71 w placówce uczyło się już 831 uczniów i pracowało 30 nauczycieli. Szkoła posiadała wówczas własne centralne ogrzewanie, salę gimnastyczną, dużą aulę, salę do projekcji filmów, świetlicę, bibliotekę, łaźnię z natryskami, stołówkę, pracownie przedmiotowe. Nauczyciele i uczniowie mieli do dyspozycji projektory filmowe, diaskopy i epidiaskopy, magnetofony i adaptery, telewizory i radia oraz inny sprzęt.
W marcu 1972 roku zmarł dyrektor Tadeusz Misiak. Do końca roku szkolnego 1971/72 obowiązki dyrektora pełnił jego zastępca Józef Furman, dla którego był to ostatni rok pracy pedagogicznej w związku z odejściem na emeryturę. Był jednym z założycieli szkoły w okresie okupacji, jej pierwszym dyrektorem po wojnie, budowniczym nowego gmachu szkoły, a później wieloletnim zastępcą dyrektora. Pracował jako nauczyciel niemal 50 lat, w tym najdłużej właśnie w Ekonomiku. Przez cały ten czas cieszył się wielkim szacunkiem i poważaniem nauczycieli i uczniów.
fotografie w kolejności:
świadectwo Gimnazjum Kupieckiego z 1945 r., uczniowie w parku przed szkołą, zdjęcie świadectwa ukończenia Gimnazjum Handlowego z 1947 r., Świadectwo Dojrzałości z numerem 1, Prasowa zapowiedź budowy szkoły, budynek szkoły w stanie surowym w styczniu 1950 roku, uczniowie na budowie auli i sali gimnastycznej, nowy budynek Technikum Finansowego, uczniowie w pochodzie do nowej szkoły, pokój w internacie, dyrektor Misiak..
Tekst i fotografie: ZSZ nr 1 w Białej Podlaskiej.